ڤيج 2

Scrap Book For More Islamic Graphic Glitter !! Raza4u.com !!

توليسن جاوي ڤد زمان كسولتانن ملايو جوهر



توليسن جاوي اياله توليسن حروف-حروف عرب يڠ دڬوناكن د كڤولاوان ملايو اتاو توليسن ملايو حروف عرب. ڤركاتان جاوي برأصل دري بهاس عرب دان دڤڠڬيل ياوي د ڤتتاني، اياله سجنيس ابجد عرب يڠ دسسوايكن اونتوق منوليس بهاس ملايو ﴿محيدين يحي: 1986﴾. ڤركاتان اين اداله كات ادجيكتيف باڬي كات نام عرب “جاواه“ دان اڤابيلا دجاديكن كات ادجيكتيف “جاواه“ منجادي “جاوي“ ﴿امت جوهري: 1996﴾. ابن باتوته تله مڠڬوناكن نام الجاواه باڬي مروجوق كڤد نوسنتارا.

ڤركاتان جاوي اداله نام باڬي ڤندودوق - ڤندودوقڽ. دڠن ايت نام جاواه دان جاوي تيدق هاڽ مروجوق كڤد كڤولاوان جاوا دان ڤندودوقڽ سهاج بهكن اياڽ دڬوناكن اونتوق سلوروه دايره اسيا تڠڬارا دان ڤندودوقڽ سكالي ﴿ابن باتوته: 1964﴾.


ايجأن جاوي اداله واريثن خزانه بڠسا ملايو يڠ ساڠت برهرڬ. ايجأن جاوي تله مماءينكن ڤرانن ڤنتيڠ دالم ڤركمبڠن علمو دان كبودايان بڠسا ملايو. برباڬاي بيدڠ علمو تراوتما ڤڠاجين اسلام، كسوسسترأن، سجاره دان ڤروبتن تله دتوليس دالم بهاس ملايو دالم توليسن جاوي. ايجأن جاوي د تانه ملايو اداله برأصل درڤد حروف عرب. اسماعيل حميد ﴿1981﴾ منرڠكن بهاوا ايجأن جاوي تله دڤركنلكن دان دسبركن اوليه ڤدڬڠ-ڤدڬڠ يڠ مڠمبڠكن اسلام د نوسنتارا خاصڽ د تانه ملايو.

سبلوم بهاس ملايو منريما مان-مان ڤڠاروه، بهاس ايت سوده ممڤوڽاءي سيستم توليسنڽ يڠ ترسنديري والاوڤون تيدكله بڬيتو سمڤورنا. اكسارا رنچوڠ اياله حروف ملايو توا يڠ لبيه توا درڤد اكسارا جاوا كونو ﴿توليسن كاوي﴾. سيسا توليسن اين داڤت كيت ليهت دالم توليسن رنچوڠ يڠ دڬوناكن د سومترا سلتن، د دايره بڠكهولو دان ڤلامبڠ د سبله هولو، مانكالا توليسن كاوي د جاوا. مشاركت يڠ مميليقي توليسن كبياساانڽ دأڠڬڤ تله مميليقي ڤرادبن يڠ لبيه تيڠڬي بربنديڠ دڠن يڠ لاين.

هيڠڬ ابد ك-14، بهاس ملايو تله مڠالمي ڤڠاروه درڤد تيڬ بهاس، ايايت بهاس سنسكريت، بهاس جاوا دان بهاس عرب. ڤڠاروه ڤرتام ترهادڤ بهاس ملايو اياله بهاس سنسكريت يڠ دباوا اوليه ڤدڬڠ-ڤدڬڠ اينديا اتاو ڤدڬڠ ملايو يڠ بروروسن دڠن نڬارا اينديا. عقيبتڽ ڤڠاروه اينديأنيساسي بركمبڠ دالم بوديا ملايو. ڤارا سرجان برڤنداڤت ڤڠاروه هيندو ماسوق ك عالم ملايو سكيتر ابد ك-14، ايايت زمان كمونچقڽ ڤڠاروه هيندو د كڤولاوان ملايو. بهاس سنسكريت دأڠڬڤ اساس كڤد بهاس ملايو يڠ هيدوڤ هيڠڬ ڤد هاري اين. توليسن بهاس ملايو يڠ اصل، ايايت حروف رنچوڠ ترسيسيه تتاڤي كوس كاتڽ برتمبه كاي.

نامون بڬيتو، مونچول ڤولا توليسن يڠ دكنلي سباڬاي توليسن جاوي. دداڤتي بهاوا منروسي توليسن اينله بهاس ملايو تروس ماجو دالم ڤلباڬاي بيدڠ. كبڽقان مبلغ دان ڬولوڠن چندكيا ملايو مڠنل ڤستي بوڽي بهاس ملايو يڠ تيدق ترداڤت دالم بهاس عرب. ككوراڠن ابجد اين تله مڽببكن مريك مميليه حروف ڤرسي دان حروف لاين يڠ مريك چيڤتا سنديري دڠن منمبه تندا ڤد حروف عرب يڠ سديا اد





توليسن جاوي دڬوناكن د باتو برسورت ترڠڬانو، منونجوقكن ڤڠاروه اسلام د تانه ملايو 


باتو برسورت ﴿راجه ﴾ ممڤرليهتكن ڤڠاروه بهاس عرب مولا منجالار ماسوق ك دالم بهاس ملايو. باتو برسورت د كوالا بيرڠ ممڤرليهتكن ساتو ڤروبهن راديكل ترهادڤ بهاس ملايو. توليسن ڤد باتو برسورت ترسبوت ممڤرليهتكن ڤڠڬوناان حروف-حروف يڠ دكاتاكن توليسن جاوي. توليسن جاوي يڠ ترداڤت ڤد باتو برسورت كوالا بيرڠ ممڤرليهتكن بهاوا توليسن اين تله مڠنل ابجد بهاس ملايو دڠن اڬق لڠكڤ. ميثلڽ، ابجد يڠ ترداڤت دالم ڤركاتان يڠ ترتوليس ڤد باتو برسورت ترسبوت. انتاراڽ اياله ا ﴿اد﴾، ب ﴿باڬي﴾، چ ﴿چوچوكو﴾، ر ﴿رسول﴾ دان لاين-لاين. دداڤتي جوڬ بهاوا كسلوروهن واچان يڠ ترداڤت ڤد باتو برسورت كوالا بيرڠ ايت هاڽ حروف ‘ق،ۏ،ايك س، دان ز' سهاج يڠ تيدق دتموي. نامون دمكين، حال اين تيدكله مڠاتكن بهاوا حروف ‘ق' دان ‘ز' تيدق اد ڤد زمان ترسبوت كران حروف ترسبوت سميمڠڽ وجود دالم حروف عرب، ايايت ‘قاف' دان ‘زاي'.




نامون دمكين ڤد كيرا-كيرا تيڬ راتوس تاهون لبيه كمودين درڤد بوقتي ڤرتام يڠ برتوليس عرب باروله دتموي بوقتي بربهاس ملايو يڠ مڠڬوناكن توليسن جاوي. بوقتي ترسبوت اياله بوقتي د ترڠڬانو يڠ دتموي د كوالا بيرڠ تريڠڬناو يڠ برتاريخ ڤد هاري جمعة 4 رجب 702ه برسمأن 22 هاريبولن فيبرواري 1303م. بوقتي اين دتوليس د امڤت ڤنجورو دڠن بهاس ملايو حروف جاوي دان مڠاندوڠي حكوم شرا' يڠ واجب دڤاتوهي اوليه سموا رعيت. باتو ايت تله دتموي اوليه اورڠ-اورڠ كامڤوڠ د سيتو دان اياڽ دجاديكن سباڬاي ڤلاڤيك اونتوق ممباسوه كاكي سبلوم ناءيق ك دالم سوراو. ڤنموان ڤرتام اين دأڠڬركن برلاكو ڤد تاهون 1887 ﴿سيد ناقواب: 1970﴾. ڤنموان باتو برسورت اين منونجوقكن بهاوا توليسن جاوي تله دڬوناكن سبلوم تاهون 1303م لاڬي دان سهيڠڬ هاري اين توليسن جاوي ماسيه تروس دڬوناكن. بنتوق توليسن جاوي ڤد بوقتي اين اياله توليسن خط نسخ يڠ موده دباچ دان اد مڽبوت نام توهن دڠن ڤڠڬيلن “ديواتا يڠ مليا“.


نامون كران اوسياڽ يڠ ترلالو لاما د سمڤيڠ اياڽ تله دڬوناكن اونتوق ڤلاڤيك كاكي مك ترداڤت ببراڤ بهاڬين يڠ تله هاوس. بوقتي اين مروڤاكن ساتو كسن سجاره اسلام يڠ ترڤنتيڠ دجومڤأي د مليسيا كران اياڽ تله ممبوقتيكن دڠن جلس بتاڤ اجرن اسلام سبنرڽ تله دلقسانكن دان دعمالكن دڠن سمڤورنا دان كوات ڤد كورون ك 14 مسيحي. د سمڤيڠ ايت اياڽ جوڬ منونجوقكن بهاوا نڬري تريڠڬناو تله منجادي دعوة اسلام د ڤنتاي تيمور سمننجوڠ مليسيا دان سبب ايت تيدق حيرانله كناڤ تريڠڬناو كيني دڬلر سباڬاي دارالايمان.

ڤد ماس ترسبوت جوڬ، ڤنوليسن كتاب اڬام ماهوڤون كسوسسترأن بركمبڠ دڠن سوبور د اچيه. اين دسببكن كاوتامأن يڠ دبريكن اوليه كراجأن اچيه تنتڠ ڤنوليسن كاڬامأن دان كسوسسترأن برچورق اسلام. ڤارا ڤوجڠڬ تله دبريكن لاينن ايستيميوا. اوليه ايت، كيت داڤتي ڤركمبڠن توليسن جاوي، سديكيت دمي سديكيت، مولا منداڤت تمڤت دالم كالڠن مشاركت ملايو. ڤد ابد ك-13 مروڤاكن زمان كڬميلڠن اسلام ك عالم ملايو. ڤركمبڠن اڬام اسلام تله ملتقكن بهاس راسمي اڬام اسلام اياله بهاس عرب يڠ مولاي منداڤت تمڤت دالم كالڠن ڤڠانوت اڬام اسلام د دايره اين. بهاس ملايو كونو يڠ مڠڬوناكن حروف-حروف اينديا برتوكر مڠڬوناكن حروف-حروف عرب دسبوت حروف جاوي. ڤركاتان جاوي اين برمقصود ‘اورڠ جاوا' اتاو ‘برأصل دري تانه جاوا'.

ڤنوليس-ڤنوليس عرب ڤد زمان كلاسيك ترماسوق ابن باتوته دالم بوكوڽ “الرحله“ مڠڬلركن ڤولاو سومترا سباڬاي الجاواه. اوليه ايت، اورڠ عرب ممڠڬيل اورڠ ملايو د جاوا سباڬاي جاوي دان توليسن ملايو يڠ مڠڬوناكن حروف عرب سباڬاي توليسن جاوي. توليسن اين دچمڤورادوقكن دڠن توليسن عرب يڠ مڠڬوناكن 29 حروف دڠن ليما حروف تمبهن بوكن عرب يڠ دچيڤتا اوليه اورڠ ملايو سنديري. ليما حروف بوكن عرب يڠ ترداڤت دالم توليسن جاوي اياله چ ﴿ ﭺ ﴾، ڠا ﴿ ڠ ﴾، ڤا ﴿ق ﴾، ڬ ﴿گ ﴾، دان ڽ ﴿ ڽ ﴾. حروف-حروف اين دچيڤتا اونتوق ملامبڠكن بوڽي-بوڽي يڠ لازيم دسبوت ڤد ليده ملايو. حروف-حروف بهارو اين دتيرو درڤد حروف عرب يڠ سأكن-اكن سام بنتوقڽ.

توليسن اين تله بركمبڠ سجق زمان كراجأن اسلام ڤاسا كمودين دسبركن ك كراجأن ملاك، كراجأن جوهر دان جوڬ اچيه ڤد ابد ك-17. بوقتي كوجودن توليسن اين د مليسيا اداله دڠن ترجومڤڽ باتو برسورت ترڠڬانو يڠ برتاريخ 702ه اتاو 1303م مانكالا توليسن رومي يڠ ڤاليڠ اول دتموي اداله ڤد اخير كورون ك-19. اين منونجوقكن توليسن جاوي تله سمڤأي ك نڬارا اين لبيه اول بربنديڠ توليسن رومي.


Scrap Book For More Islamic Graphic Glitter !! Raza4u.com !!

No comments:

Post a Comment